Technologische ontwikkeling zoals automatisering is smeerolie om transities te versnellen. Echter staat naast die technologie een mens die eveneens zo betrokken is bij de transitie. Het is die medewerker die de transitie vaak van de zijlijn aanschouwt, met angst voor het verdwijnen van baan of veilige plek.
De technologische innovatie biedt kans om transities het hoofd te bieden, de sociale innovatie bepaalt het succes van die innovatie. Door digitalisering krijgen banen binnen de food een andere invulling. Waarin traditioneel het beeld is van de medewerker die eindeloos dezelfde handeling uitvoert, is het beeld vandaag de dag heel anders. Het imago van de levensmiddelensector als een vieze, zware en saaie sector wordt daarmee zichtbaar tegengesproken zodra je binnenstapt.
Loop je vandaag de dag een productielocatie in: dan zie je een knap staaltje technologie maar óók medewerkers die met die technologie werken. Automatisering geeft dus een nieuw elan aan die traditionele invulling van werken in het proces: niet mens versus machine maar mens én machine. Zo krijgt de sector een ander imago en de banen binnen die sector een andere invulling.
Belastend fysiek werk wordt in processen al snel gerobotiseerd en mensen krijgen een steeds belangrijkere functie in het gehele proces. In plaats van de fysiek belastende repeterende handelingen bestaan werkzaamheden nu bijvoorbeeld uit temperaturen controleren, signaleren en digitaal processen aansturen: een divers pakket aan taken waarin er een beroep wordt gedaan op een verschillend aantal skills. Je managet als mens een proces waar je ook verantwoording voor krijgt. Je werkt als een mini-ondernemer binnen jouw schakel in het totale proces. Want ook het optimaliseren van het proces en de vrijheid om het continu beter te doen, de verwaarding reststromen horen bij die vrijheid. Zo is er, in tegenstelling tot het traditionele beeld, veel meer diversiteit en ruimte in functies.
Door innovatieve technologie wordt repeterende fysieke belasting veranderd naar abstract denken en vrijheid. Voor vitaliteit en gezondheid een kans, want de dirty jobs worden steeds vaker geautomatiseerd. Bedrijven die daar werk van maken, kunnen technisch personeel een diverse en dynamische werkplek bieden én ze beter behouden als ze aandacht blijven geven aan zowel de technische- als de sociale innovatie. Investeren in 21th century skills zoals kritisch denken, probleemoplossend handelen, samenwerken en optimaal communiceren zijn sleutelvaardigheden hierbij.
Behoud van je medewerkers door technische- én sociale innovatie
Medewerkers maken een bedrijf succesvol, als een bedrijf hen succesvol maakt. Als medewerkers floreren op de werkvloer, floreert het bedrijf. Door ontwikkeling als thema te verankeren in je bedrijf en het perspectief binnen een functie of bedrijf helder hebt: ben je goed op weg. Door medewerkers het proces, maar ook zichzelf continu te laten verbeteren vind je die synergie.
In de regel is het vaak: de beste operators worden leidinggevenden. Maar voor leidinggeven wordt er een beroep gedaan op een andere skill set. Je ziet bijvoorbeeld dat leidinggevenden bij druk snel mee gaan helpen in het proces, in plaats van dat ze gaan organiseren. Dat is logisch, want het helpt voor nu. Door juist die vaardigheden zoals het organiseren verder te ontwikkelen zorg je voor de langere termijn voor meer wendbaarheid bij de leidinggevende en de medewerkers uit het team.
Sociale voorwaarden voor medewerkers
Binnen een krappe arbeidsmarkt is de vraag: hoe bind je mensen aan je bedrijf? Hoe verander je HR als het gaat om ontwikkeling in je bedrijf? Wie voert die gesprekken en wie is daar geschikt en geschoold voor?
Je beste mensen hebben ook de aandacht en waardering nodig. Op de horizontale trede voeren zij het werk goed uit, daar bied je de cultuur voor om het zo gezond mogelijk te behouden. Maar ook de verticale trede met ontwikkelstappen om door te stromen moeten zichtbaar en bereikbaar zijn.
Vanuit automatisering is er al een zetje in de rug, daarvoor moeten we ontwikkelen om het werk te kunnen blijven doen. Dat helpt in het ontwikkelen, maar eigenlijk moeten we van de push naar pull techniek. Neem medewerkers mee in het perspectief en luister naar hoe zij willen anticiperen op de toekomst. Bepaal vanuit daar samen richting en investeer op wat komen gaat. Dit geeft ook ruimte tot jobcrafting, vrijheid en talentgericht werken: de toekomst.
Geschreven door: Lianne Schonewille
*Dit artikel verscheen in vismagazine.
*Het programma FIT2030 en alle onderliggende activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
